Wawa, Batangas (Town), Batangas: Historical Data Part II
PART II
PART I | PART II
[p. 6]
IV. Marriage – Pagkakasal
V. Death – Kamatayan Burial – Paglilibing
VI. Visits – Pagdalaw
VII. Household – Pamamahay
[p. 7]
Superstitions – Pamahiin
Kapag ang ibang layang-layang ay lumilipad ng mababa, iyan ay tanda na may masamang panahon.
It is believed that when swallows fly low, it is a sign of bad weather.
Kapag ang pusa o kuting ay nanghihilamos sa duyo ay tanda ng may darating na bisita o panauhin.
When a cat or kitten washes or scratches its face, it is a sign that visitors will be coming.
Ang manganganak na tao ay hindi dapat umupo sa hagdanan.
It is believed that a conceiving woman must not sit at the stairs.
Hindi dapat sa ikakasal na babae na magsukat ng kakasalang-damit. Yaon ay mangangahulugang di pagkatuloy ng kasal.
It is advised to a prospective bride not to wear or don her bridal gown before the wedding. It may mean postponement of [the] marriage or change of idea.
Favorite songs – Kinatutuwaang mga awit
Leron, Leron, Beloved
Leron, Leron, beloved
Up a tall papaya tree
He climbed with basket gay
That held his love for me
The tip-tip branch he touched
It broke off with a click
Ah, what evil luck
Please choose another, quick!
Leron, Leron, Sinta
Leron, Leron, sinta, umakyat sa papaya,
Dala-dala’y buslo, sisidlan ng sinta,
Pagdating sa dulo, nabakli ang sanga
Kapus kapalaran, humanap ng iba.
[p. 8]
Awit ng Nangingisda
Wala ng mahirap
Kaparis ng mandaragat
Kalaban ay puyat
Sampu ng hanging malakas
Lubha’t amihan
O kaya’y hangin sa silangan
Sa lakas ng pananagwan
Halow mabawi ang baywang.
Amusements common in Wawa – Mga kasayahang karaniwang idinaraos sa Wawa
Kapag may pistang idinaraos sa nayon ng Wawa, sari-saring palarao ang ginaganap ng mga taga nayon upang lalong mapatingkad nila ang kasayahan ng nayon. Isa sa mga palarong ito ay ang tinatawag na “sibatan ng singsing sa dagat.” Ilang bangkang sinasagwan o ginagamit. Ang mga bangkang ito’y daraan sa ilalim ng arkong nakatayo sa dagat. Sa arkong ito nakabitin ang mga singsing na may kabit na nakapulong laso. Paramihan ng makukuhang laso ang mga katimpalak, at ang may pinakamaraming sibat na singsing ang siyang nagkakamit ng gantimpala. Mayroon ding tinatawag na pareha ng bangka. Ang mga bangka ay sabay-sabay na aalis at unahan itong makakarating sa isang hangganan. Mayron pa ring “huego de crubata” na tinatampukan ng pagtatali ng mga dalaga ng kurbata sa binata at kung sinong makakapagtali kaagad ng mahusay at makakarating sa hanggahan ay siyang binibigyan ng gantimpala.
During the barrio fiestas, different games are sponsored by barrio officials. Of the many games that are being held, boat racing, “huego de anillo” on the sea, “huego de anillo” on horseback, and “huego de krubata” are among the best and most interesting.
Mahilig din ang mga tao rito sa mga larong pampalakas tulad ng baseball o softball, volleyball, atbp. Ginagamit nila ang palaruan ng paaralan sa pagsasanay.
School playgrounds are also utilized for sports and games by young men.
Mga bugtong ng Wawa – Common riddles
[p. 9]
But they have separate rooms. Retina of the eyes.
May balbas walang baba
May mata walang mukha. Tubo
It has legs but no thigh
It has [a] moustache without [a] chin
It has eyes without [a] face. Sugarcane.
Napasok ng magnanakaw
Nakuha ang kayamanan
Walang nakibo sa lagay. Aklat.
There was a rich man’s house
That was ransacked by robbers
They have taken the treasures
They have not changed or destroyed its appearance. Book.
Ako’y di umiiyak, siya ang lumuluha. Kandila.
I have a companion in my praying
I do not cry but she sheds tears. Candle
Kuhang-kuha ang kilos mo. Anino.
It is neither man nor animal
But it takes the resemblance of your acts. Shadow.
MGA SALAWIKAIN (PROVERBS
[p. 10]
MGA PARAAN UPANG MAKILALA NG TAONG-NAYON ANG ORAS:
Sinasabi ng matatanda sa nayon na ganap na ikalabindalawa ng tanghali kapag ang araw ay tapat sa iyong ulo o sa iyong kinatatayuan. Gayundin, ang manok sa kanilang pagtilaok ay kanilang ginagawang palatandaan.
Most of the old folks here believe that it is exactly 12:00 high noon when the sun is directly overhead. The cock’s crow also signifies time according to them.
KALENDARYONG GAMITIN NUONG UNANG PANAHON
Ang “Bristol” kalendaryong ginagamit noong unang panahon ay kahawig na rin ng kasalakuyang kalendaryo natin. It ay ang mga araw o takdang sunod-sunod na kinatitikan ng ngalan ng Santo na kalimitan ay siyang pinagkukunan ng mga pangalan ng bagong silang na anak.
“Bristol,” a form of calendar, was commonly used during the past years. It has little difference from our present calendar. Opposite each date in “Bristol” can be found the day and names of the Saints. People of that time usually consulted this calendar for the name of the newly-born child.
PART III – Other Information
A. Information on books and documents treating of the Philippines and the names of their owners.
1. Political and Cultural History of the Philippines, by Gregorio F. Zaide, Part I; Owner – Mr. Jose Lopez.
2. I Saw Bataan Fall, by Carlos P. Romulo, Owner – Mr. Pedro Atienza.
3. The Saga of Dr. Jose P. Rizal, by Castillo and Castillo. Owner – Mr. Victor Evangelio.
B. Names of Filipino authors born or residing in the community, the titles and subjects of their works, whether printed or in manuscript form, and the names of the persons possessing them. None.
PART I | PART II